Konopnicka na Dobrej. Nowa kolekcja w Bibliotece Cyfrowej UW Crispa

Uwaga! To jest wpis archiwalny.
Bieżące wydarzenia są dostępne tutaj.
21 grudnia 2022 - 10 lutego 2023

Konopnicka na Dobrej jest od zawsze. Unikalna kolekcja jej rękopisów oraz bogaty zbiór edycji prac ogłoszonych w książkach i czasopismach, od XIX wieku przechowywane w „starym BUW-ie”, ponad dwadzieścia lat temu zostały przeniesione do nowej siedziby Biblioteki Uniwersyteckiej na Powiślu, gdzie są udostępniane wszystkim zainteresowanym.

Projekt „Konopnicka na Dobrej”, zainicjowany w 180. rocznicę urodzin Poetki, to efekt wspólnej pracy Gabinetu Rękopisów i Gabinetu Zbiorów XIX Wieku BUW z Oddziałem Rozwoju Zasobów Elektronicznych, Oddziałem Promocji, Wystaw i Współpracy BUW oraz Biblioteką Cyfrową UW Crispa, obchodzącą 21 grudnia 2022 roku swoje 15-lecie. To zaskakująco spójne i sugestywne połączenie tradycji z nowoczesnością, a zarazem udana próba zniesienia barier, utrudniających kontakt czytelnika ze zbiorami specjalnymi – unikatowymi, ale nierzadko trudnymi w bezpośrednim odbiorze i kłopotliwymi w udostępnianiu ze względu na stan zachowania i szczególną wartość.

Osią projektu jest kolekcja 658 listów Marii Konopnickiej do synów (Stanisława i Jana), córek (Zofii i Laury) oraz zięciów (Bolesława Królikowskiego, Adama Mickiewicza oraz Stanisława Pytlińskiego), które na początku lat 60-tych zostały zakupione przez BUW od jej spadkobierców. To poruszający, niezwykle osobisty dokument, zapis dwóch ostatnich dekad życia pisarki, spędzonych w niemal nieustannej podróży.

Korespondencja pochodząca z tego okresu pozwala zobaczyć Konopnicką jako osobę prywatną, zdystansowaną wobec pełnionych i niejako narzuconych jej ról publicznych, drobiazgowo i bez cenzury opisującą swoje codzienne życie. Poznajemy również tajniki jej literackiego warsztatu pracy, odważne komentarze do aktualnych wydarzeń na krajowej scenie politycznej, a także opinie na temat współczesnych. Korespondencja rzuca też nowe światło na współpracę Konopnickiej z wydawcami jej tekstów w książkach i periodykach, na dzieje opublikowanych za jej życia edycji jej pism, które należą do XIX-wiecznego księgozbioru BUW.

Wizualizacja cyfrowa

https://app.buw.uw.edu.pl/zbiory/konopnicka/

Każdy z listów został opracowany w dostępnym online katalogu centralnym, zdigitalizowany i opublikowany w Bibliotece Cyfrowej UW Crispa. Dzięki uprzejmości prof. Leny Magnone (edytorki listów Konopnickiej do córek i synów) oraz Wydawnictwa Instytutu Badań Literackich PAN, do każdego listu została dołączona wierna transkrypcja tekstu. To nowatorskie opracowanie i udostępnienie rękopiśmiennych źródeł otworzyło nowe możliwości eksploracji zasobu. Przygotowana w Oddziale Obsługi Informatycznej BUW cyfrowa wizualizacja demonstruje interesujący przykład takiego wykorzystania.

Makieta 

Eksponowana w holu katalogowym BUW makieta prezentuje na kopii XIX-wiecznej mapy z historycznego księgozbioru BUW wizualizację drogi, jaką przebyły wybrane listy Konopnickiej w czasie jej dwudziestoletniej wędrówki po Europie. Dzięki zastosowaniu kodów QR czytelnik może przenieść się do Biblioteki Cyfrowej Crispa i zobaczyć, jak prezentowany list wygląda w oryginale, a dzięki transkrypcji wygodnie zapoznać się z jego treścią.

„Konopnicka na Dobrej” jest pierwszym tego rodzaju projektem, w tak kompleksowy sposób udostępniającym wybraną kolekcję ze zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, zarówno dla celów naukowych, jak i edukacyjnych oraz popularyzatorskich. Mamy nadzieję, że stanie się on źródłem inspiracji i zachętą do dalszego poszerzania i pogłębiania  wiedzy o Marii Konopnickiej i jej twórczości.

Ikony: Freepik (www.freepik.com) z www.flaticon.com, Retina Display Icons (www.iconfinder.com/iconsets/TWG_Retina_Icons) od The Working Group (blog.twg.ca).