Gabinet Dokumentów Życia Społecznego

Godziny otwarcia
  • poniedziałek 9-16
  • wtorek 9-18
  • środa 9-16
  • czwartek 9-16
  • piątek 9-16

tel. 22 55 25 720

e-mail: dzs.buw@uw.edu.pl

Historia i kolekcje

Gabinet Dokumentów Życia Społecznego Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, powołany z dniem 1 października 1985 roku, jest jednym z najmłodszych oddziałów w Bibliotece. Gromadzi materiały niemal ze wszystkich dziedzin życia społecznego, są to: afisze, broszury, druki ulotne, fotografie, jednodniówki, kalendarze, plakaty, pocztówki oraz materiały niekonwencjonalne (wszelkiego rodzaju gadżety stanowiące istotną część różnego rodzaju imprez kulturalnych, politycznych itp.). Dokumenty życia społecznego towarzyszą działalności publicznej i propagandowej partii politycznych, organizacji społecznych, stowarzyszeń, organizacji pozarządowych, fundacji, instytucji o charakterze politycznym, kulturalnym, naukowym, oświatowym i in. Charakteryzują się różnorodną formą i szatą graficzną, występują w postaci druków ulotnych, książek i czasopism. Gabinet gromadzi druki wydane po 1801 roku. Druki określane dzisiaj jako dokumenty życia społecznego były gromadzone od momentu powstania Biblioteki. Do czasu utworzenia Gabinetu Dokumentów Życia Społecznego były opracowywane według ówcześnie obowiązujących reguł, a karty z ich opisami włączane do katalogów książek i czasopism, gdzie znajdują się do chwili obecnej. Aktualnie zbiory Gabinetu liczą 346 781 jednostek (stan na 31.12.2016 r.). Zbiory powiększają się nie tylko o bieżące dokumenty, lecz również o dokumenty sukcesywnie przejmowane z zasobów Biblioteki, które nie zostały dotychczas opracowane.

Gabinet posiada wiele cennych grup materiałów, do których można zaliczyć:

  • druki XIX-wieczne (w tym nieliczne druki z okresu Księstwa Warszawskiego, Królestwa Polskiego, powstania listopadowego, Wielkiej Emigracji, Wiosny Ludów, powstania styczniowego),
  • druki z początku XX wieku,
  • druki z okresu 1914-1918 (w tym dokumenty różnych ugrupowań i organizacji politycznych, wyrażające stanowisko wobec kształtu przyszłej Polski, druki wydane przez organizacje oświatowe, kulturalne, wojskowe),
  • druki z okresu dwudziestolecia międzywojennego (w tym druki wydane przez partie i organizacje polityczne, cenne i unikatowe druki z okresu plebiscytów: na Śląsku Cieszyńskim, Spiszu i Orawie oraz Górnym Śląsku, także druki dotyczące wielu innych wydarzeń z różnych dziedzin życia społecznego),
  • druki z okresu drugiej wojny światowej (wydane przez polskie organizacje podziemne oraz przez stronę niemiecką),
  • druki z okresu PRL-u (plakaty, afisze, broszury, druki ulotne, jednodniówki i in. dotyczące różnych dziedzin życia społecznego),
  • druki z okresu 1976-1989 (spoza oficjalnego obiegu, wydawane przez organizacje o charakterze społecznym i politycznym, ilustrujące działalność opozycji politycznej),
  • druki wydane po 1989 roku.

W zbiorach znajdują się ponadto dosyć rzadkie, niewielkie pod względem liczbowym kolekcje druków np. katalogów wydawniczych, księgarskich i antykwarskich; znaczków kwestarskich (prze­­de wszystkim z okre­­su dwudziestolecia międzywojennego); pocztówek z obiektami Uniwersytetu Warszawskiego (od końca XIX wieku do czasów współczesnych) a także druków obrazujących całokształt życia akademickiego na Uniwersytecie Warszawskim; nalepek naokiennych; plakatów z okresu dwudziestolecia międzywojennego; historycznych papierów wartościowych; różnego typu zaproszeń; banknotów; druków wyborczych, dotyczących różnych okresów historycznych i wyborów do różnych gremiów; zbiór pojedynczo drukowanych utworów, określanych jako literatura jarmarczna; współczesnych, plakatowych kalendarzy ściennych; współczesnych druków reklamowych. Stosunkowo nieliczną, lecz cenną grupę zbiorów stanowią druki w językach obcych, przede wszystkim w rosyjskim, niemieckim, ukraińskim, czeskim, słowackim, francuskim, angielskim, jidysz i pojedyncze – w innych językach.

Materiały znajdujące się w zbiorach Gabinetu pochodzą z terenu miasta stołecznego Warszawy, województwa mazowieckiego i z terenu całego kraju. Gabinet gromadzi także, w ogromnym wyborze, druki wydane poza granicami Polski.

Druki sprzed 1800 roku przechowywane są w Gabinecie Starych Druków. Niektóre (wchodzące w skład spuścizn rękopiśmiennych) dostępne są w Gabinecie Rękopisów. Pełną informację o tych zbiorach można uzyskać w Gabinecie Dokumentów Życia Społecznego.

Gabinet Dokumentów Życia Społecznego BUW posiada księgozbiór podręczny, na który składają się wydawnictwa o tematyce związanej z gromadzonymi materiałami, w tym albumy zawierające reprodukcje różnych form dokumentów życia społecznego. W skład księgozbioru podręcznego wchodzą także słowniki, encyklopedie, bibliografie oraz prace z zakresu opracowania dokumentów życia społecznego.

Informacja o zbiorach - katalogi, publikacje

Gabinet Dokumentów Życia Społecznego BUW posiada ciągle rozbudowywany aparat informacyjny. Informacje o zasobach Gabinetu zawierają:

Katalog dokumentów życia społecznego, oparty o własny schemat klasyfikacyjny, grupuje je według następujących zagadnień:

  • gospodarka
  • informacja i ośrodki dokumentacyjne
  • kultura
  • mniejszości narodowe
  • nauka
  • obrona państwa
  • ochrona środowiska
  • organizacje społeczne
  • oświata
  • państwo i prawo
  • partie polityczne
  • polonica i kresowiana
  • praca
  • sport
  • stosunki międzynarodowe
  • technika
  • turystyka
  • Uniwersytet Warszawski
  • varsaviana
  • wydarzenia historyczne
  • zdrowie
  • życie religijne

Informacje praktyczne

  • Ze zbiorów Gabinetu Dokumentów Życia Społecznego BUW można korzystać na miejscu, w pomieszczeniach Gabinetu.
  • Warunkiem wejścia do czytelni jest zgłoszenie wizyty w Informatorium BUW. Do strefy zbiorów specjalnych czytelnika wpuszcza wyłącznie dyżurujący pracownik gabinetu.
  • Zabronione jest wchodzenie do Czytelni Gabinetu w okryciach wierzchnich.
  • Zabronione jest wnoszenie  do Czytelni Gabinetu toreb, plecaków itd., które muszą pozostać w szatni lub w zamykanych szafkach.
  • Udostępnienie zbiorów Gabinetu w innym pomieszczeniu BUW (wykłady, pokazy, wystawy) wymaga każdorazowo zgody Dyrekcji BUW.
  • Większe kwerendy realizowane są wyłącznie po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.
  • Niezbędne do badań materiały wtórne ze zbiorów Gabinetu Dokumentów Życia Społecznego BUW można zamówić w Pracowni Reprograficznej BUW (zob.  Kopiowanie zbiorów) wyłącznie po uzyskaniu zgody kierownika Gabinetu.
  • Zasady udostępniania określają szczegółowo Zasady korzystania ze zbiorów specjalnych BUW.

Ikony: Freepik (www.freepik.com) z www.flaticon.com, Retina Display Icons (www.iconfinder.com/iconsets/TWG_Retina_Icons) od The Working Group (blog.twg.ca).